Kerst

December. Maand van feest, samenzijn en gezelligheid. Maar ook een maand van onthaasten, bezinning en verstilling. De dagen zijn kort, de donkerte en de kou maken dat we naar binnen trekken en het daar sfeervol maken. En de natuur is in rust, om kracht op te doen voor het nieuwe groeiseizoen.

Midden in deze donkerte, op 22 december, is er de winterwende, ‘de terugkeer van het licht’. Uit dankbaarheid voor deze ‘wederopstanding van de zon’ wordt al duizenden jaren feest gevierd, waarbij vuur, lampen en kaarsen natuurlijk een grote rol spelen. Het midwinterse lichtfeest wordt wel Yule of Joelfeest genoemd. Ook de kerstboom, als symbool voor leven en vruchtbaarheid heeft een belangrijke betekenis in deze midwinterperiode. Met zijn groen blijvende naalden staat hij symbool voor vernieuwing en voor het leven dat steeds doorgaat. Het in huis halen van groene takken of een boom komt waarschijnlijk uit de Germaanse traditie. Hiermee werd de kortste dag en de terugkeer van het licht en het leven gevierd. De versiering met kerstballen zou zijn ontstaan in de elfde eeuw n.C., waarbij de appelboom in het paradijs model zou hebben gestaan. Op 24 december, de naamdag van Adam en Eva, werden takken van een appelboom versierd; later zou dit een spar met gekleurde ballen worden.

Bij veel gezinnen is het gezamenlijk versieren van de kerstboom een gekoesterde traditie. Of het nu een echte of een kunstboom is, met elk jaar nieuwe versiering volgens de laatste mode of steeds dezelfde, het optuigen blijft een jaarlijks, feestelijk ijkpunt. Met een heel speciaal tintje als er versiering is die de tijd en zwaartekracht heeft doorstaan: ballen, vogeltjes, Kerstmannen, klokjes, slingers en kettingen die al bij (over)grootouders in de boom hingen en nu nog ieder jaar weer heel uit de dozen komen. Elk met hun eigen (kerst)verhaal…